Maatschap De With is in 2024 verhuisd van Flevoland naar het Drentse Zeijen ten noordwesten van Assen. “Mijn vader is met pensioen en ik wilde graag verder met akkerbouw in Drenthe”, zegt Jelle de With. “2025 is voor ons het tweede teeltjaar hier. Het is een groot verschil qua grondsoort met de polder, waar gewassen altijd wel goed groeien op zeeklei. Hier op zandgrond is dat heel anders.”
De With kiest bewust voor wintergerst, in plaats van wintertarwe, omdat hij gerst eerder kan oogsten. De gewasrotatie is: wintergerst – tagetes – uien of tulpen – suikerbieten – pootgoed – wintergerst. “Met een slim bouwplan willen we onze gewassen zo gezond mogelijk houden. Wintergerst kunnen we eind juni of begin juli oogsten, waardoor we op tijd tagetes kunnen zaaien tegen het wortellesieaaltje Pratylenchus penetrans. De bestrijding van dit aaltje is erg belangrijk, omdat wortellesieaaltjes zich sterk kunnen vermeerderen op zandgrond in onze volgteelt uien en dan veel schade kunnen geven”, zegt De With. “En dat willen we uiteraard voorkomen.”
Voor een effectieve bestrijding met tagetes moet dit gewas minstens 100 dagen op het land staan. “Dat lukt alleen met tijdig zaaien, want tagetes sterft af bij de eerste nachtvorst. Inzaai van tagetes is niet goedkoop, dus je wilt wel dat de teelt slaagt. Dan weet je zeker dat het nog een paar jaar nawerkt tegen wortellesieaaltjes en dat is ook gunstig voor de opbrengst van ons pootgoed.”
Jelle de With heeft met zijn ouders Jan (72) en Nel (67) een akkerbouwbedrijf op lemige zandgrond in Zeijen (Dr.). Ze hebben 45 hectare in eigendom en telen 1 op 4 pootaardappelen, suikerbieten, wintergerst en 1 op 8 zaaiuien en tulpen. Hij heeft voor het productieve ras LG Zorica gekozen op aanraden van zijn teeltadviseur. Naast het voordeel van de vroege oogst, benadrukt Jelle de lagere N-behoefte van wintergerst ten opzichte van wintertarwe.
Begin november 2024 zaaide de Drentse akkerbouwer 11 hectare wintergerst van het ras LG Zorica. “Ik heb voor dit ras gekozen op aanraden van mijn teeltadviseur van Van Iperen”, zegt De With. Twee jaar geleden introduceerde Limagrain het ras Zorica, het nieuwe vergelingsvirusresistente ras met een hoge opbrengst. “In seizoen 2023/2024 had Zorica met 14,2 ton per hectare de tweede hoogste opbrengst van alle geteste wintergerstrassen in het SPNA-rassenonderzoek in Ebelsheerd. Het was 6% hoger dan het gemiddelde”, zegt Martijn van Overveld, productmanager akkerbouw van Limagrain. “En wintergerst is droogtetoleranter dan wintertarwe. Op zandgrond is dat zeker een voordeel.”
In maart 2025 is bemest met 150 kilo KAS-zwavel ofwel standaard 80 kilo zuivere stikstof. “En begin april is 20 kuub runderdrijfmest per hectare opgebracht met de sleepslangbemester voor een betere uitstoeling van de gerst”, vertelt De With, die ook een voordeel ziet in de lagere N-behoefte van wintergerst ten opzichte van wintertarwe. “Gerst heeft maar 180 kilo N nodig, terwijl je tarwe 220 tot 245 kilo N per hectare moet geven. Dat biedt extra stikstofruimte voor andere gewassen.”
De Drentse teler heeft ook een halmverkorter of groeiregulator ingezet. “Dat zorgt voor een hogere opbrengst en minder risico op legering. Ik heb maar één keer gespoten met een fungicide. In wintertarwe is dat vaker nodig. Met gerst bespaar ik op fungicidengebruik.” Het gewas staat er momenteel goed op, met mooie volle korrels. De With verwacht dan ook een goede opbrengst. Onder andere dankzij een keer beregenen bij droogte in de tweede week van mei, net toen de halm erin kwam. “Rond eind juni of begin juli ga ik de gerst oogsten. Daarvoor heb ik een oude combine gekocht, want ik doe de oogst graag zelf. Dat vind ik erg leuk werk en daarvoor ben ik boer geworden.” De With zoekt nog een afnemer voor zijn voergerst. “Ik zou het liefst de gerst leveren aan een veehouder bij ons in de buurt. Voergerst is goed koeienvoer en minder snel in het rantsoen dan voertarwe. Ik vind afzet in een korte keten het mooist voor ons, maar ook voor een veehouder die extra ‘krachtvoer’ en stro goed kan gebruiken.”
Wintergerst is een relatief eenvoudige en bedrijfszekere teelt, die minder stikstof en gewasbeschermingsmiddelen nodig heeft dan wintertarwe. Op zand- en lössgrond is na de teelt van mais en consumptieaardappelen een vanggewas verplicht. Ook bij het oogsten van deze gewassen na 1 oktober is wintergerst een ideaal vanggewas, waarmee telers voldoen aan de verplichting vanuit het Actieplan Nitraatrichtlijn voor het verminderen van stikstofverliezen naar grond- en oppervlaktewater. De wintergerst telt dan in het kalenderjaar erop als de hoofdteelt op dat perceel, waarmee een teler tegelijkertijd voldoet aan de rustgewasverplichting. Kiezen voor gerstrassen die resistent zijn voor het vergelingsvirus is belangrijk, want dat beperkt gewasschade en dat verhoogt de opbrengst.
We staan altijd voor je klaar
Neem een duik in onze kennisbank
