Kruidenrijk grasland is een laagdrempelige manier voor melkveehouders om hun duurzaamheidsscore te verbeteren, stelt onderzoeker Pedro Janssen van het Louis Bolk Instituut. “Dat wil niet zeggen dat je zomaar ieder perceel grasland moet omschakelen. Denk goed na over het doel en zorg dat je je verwachtingen helder hebt.”

Als Onderzoeker Duurzame veehouderij & Agrobiodiversiteit is Pedro Janssen gespecialiseerd in kruidenrijk grasland. Hij onderzoekt de impact van zowel productief als extensief kruidenrijk grasland op opbrengst, voederwaarde en biodiversiteit en begeleidt veehouders bij het inpassen van kruidenrijk gras op hun bedrijf. 

Toenemende belangstelling

Pedro ziet de belangstelling voor kruidenrijk grasland toenemen. “In Nieuw-Zeeland is het al veel meer ingeburgerd, in Nederland is het iets van de laatste vijf jaar. Eerst vooral vanwege gezondheidsvoordelen, die overigens moeilijk te onderzoeken zijn. Na 2018 kwam daar het belang van droogtetolerantie bij. We hadden een paar enorm droge zomers, veehouders zagen percelen waar nauwelijks iets groeide en kozen voor kruidenmengsels om toch de productie vast te houden. Anno 2023 is een belangrijke reden natuurlijk ook dat de inzet van kruidenrijke mengsels steeds meer beloond wordt door zuivelverwerkers en binnen het GLB.”

Beperkte risico’s

Een positieve ontwikkeling wat Pedro betreft, want hij ziet vooral voordelen in kruidenrijk grasland. “We zijn het nog aan het onderzoeken, maar het is heel aannemelijk dat het de biodiversiteit stimuleert. Daarnaast bespaar je kunstmest en draagt kruidenrijk grasland mogelijk ook bij aan het beperken van emissies, maar ook dat laatste wordt nog onderzocht. We weten dat het financieel uit kan, het risico is beperkt en het is positief voor het landschap en imago.” Toch wil Pedro niet zeggen dat veehouders elk perceel grasland in moeten zaaien met een kruidenrijk mengsel. “Het is belangrijk om de juiste verwachtingen te hebben en goed te kijken naar je doel en je uitgangssituatie.”

Overwogen keuze

In de praktijk ziet Pedro bijvoorbeeld gebeuren dat veehouders kiezen voor een extensief kruidenrijk mengsel, terwijl dat niet past bij de bedrijfssituatie. “Als je ook de productie en voederwaarde wilt behouden is een extensief mengsel vaak niet de juiste keuze. Maar ook de grondsoort speelt mee, en de vruchtwisseling. Op zandgrond zijn de voordelen voor het kunstmestgebruik en het vasthouden van vocht bijvoorbeeld veel groter dan op zware kleigrond met een hoog stikstofleverend vermogen. Kruidenrijk grasland kan dan nog steeds interessant zijn, als je het doet voor bijvoorbeeld de punten binnen het GLB, maar zoek goed uit welk mengsel het beste bij jouw doelstellingen past. 
En bij je perceel: zet niet zomaar de ploeg in een perceel oud grasland, kies dan liever een perceel met vruchtwisseling.”

Duurzaamheidsscore

Met de juiste verwachtingen en de juiste kennis en begeleiding ziet Pedro vooral kansen voor kruidenrijk grasland. “Begin gewoon eens met een paar hectare om te ontdekken of het bij je past. Het risico is beperkt, want je kunt altijd terug, en je helpt de duurzaamheidsscore van je bedrijf zeker vooruit. Ik zie hierin een heel mooie kans voor de Nederlandse melkveehouderij.”

Bekijk onze mengsels voor kruidenrijk grasland >>

BIODIVERSE MELK: EERSTE CONCLUSIES METHAANEMISSIE

In het project BioDiverseMelk onderzoeken onderwijs, bedrijfsleven en overheid welk effect graslandkruiden hebben op de melksamenstelling, methaan- en stikstofemissie. Limagrain is nauw betrokken als sponsor en kennispartner. Uit eerste proefresultaten lijkt het voeren van cichorei een positief effect te hebben op vermindering van de methaanemissie. Dit zou verklaard kunnen worden door een hogere fermentatie en daardoor hogere productie propionzuur en dus een lagere pH. Ook kunnen bioactieve componenten in cichorei een rol spelen zoals tannines. 

 

Het exacte mechanisme hiervan als ook de effecten van rolklaver en smalle weegbree zullen nader worden onderzocht. Deze zomer staat ook de transferstudie op het programma waarin wordt gekeken naar de effecten van verschillende doseringen van genoemde kruiden op voer-opname, melkproductie en melksamenstelling. Uitkomsten worden naast de resultaten van een praktijkproef gelegd die gangbare en biologische boeren parallel aan het onderzoek uitvoeren.