Om aanspraak te maken op de basispremie uit het GLB moet je dit jaar voldoen aan 10 conditionaliteiten (GLMC). Voor nummer 8 in deze lijst, het niet-productief laten van 4% van het bouwland, is dit jaar een vrijstelling mogelijk in de vorm van eiwitteelt en vanggewassen. 

De verplichte braaklegging kan op veel bedrijven (deels) worden ingevuld met landschapselementen zoals o.a. bufferstroken en akkerranden, sloten, paden en houtwallen. Bedrijven met meer dan 75% grasland en/of vlinderbloemigen en biologische bedrijven met maximaal 10 ha bouwland zijn vrijgesteld van de verplichting.

Uitzondering voor 2024

Vorig jaar werd de verplichte braaklegging met een jaar uitgesteld. Voor 2024 is er een nieuwe uitzondering: in plaats van 4% braak, kan je met 4% stikstofbindende gewassen en/of vanggewassen voldoen aan GLMC 8. Er mag geen gewasbescherming toegepast worden.

Stikstofbindende gewassen

Stikstofbindende vlinderbloemigen zorgen in symbiose met rhizobiumbacteriën voor stikstofvastlegging vanuit de lucht. De stikstof wordt benut door de vlinderbloemige en een gedeelte komt vrij voor de volgteelt.

Enkele stikstofbindende gewassen die je kunt inzetten zijn:  

  • Gele erwten: vrij bedrijfszekere teelt die je vroeg kunt oogsten. Afzetmogelijkheden in de humane voeding en als diervoeder.
  • Luzerne: meerjarige teelt die de bodem intensief bewortelt. Afzetmogelijkheden zijn de drogerijen en richting veehouders als ruwvoeraanvulling.
  • Klaver: in samenwerking met veehouders in de regio is rode klaver en/of witte klaver te telen als ruwvoer.
  • Veldbonen zijn ook inzetbaar en hebben afzetmogelijkheden in humane consumptie en als krachtvoer voor de veehouderij.  

Deze eiwitgewassen leveren als eco-activiteit veel punten op, waardoor je eerder in het niveau zilver of goud terecht komt en een hogere hectarepremie ontvangt.

Vanggewassen 

Een andere optie is om het areaal voor de braaklegging in te zaaien met vanggewassen. Na de zware oogstomstandigheden afgelopen najaar kan dit een manier zijn om de bodemstructuur te herstellen. Geschikte vanggewassen zijn bijvoorbeeld Engels raaigras, bladrammenas, gele mosterd en Japanse haver. Naast structuurherstel leggen deze vanggewassen nutriënten vast die ze naleveren aan de volgteelt.

Stikstofbolletjes op wortels van de veldboon